Het gaat beter, een paradox

Na mijn vorige blog “Nu even niet” ben ik even niet meer geweest bij mijn moeder. Even niet meer kunnen gaan en toen ik kon kwam er een griepje om de hoek kijken. Vandaag had ik weer behoefte om te gaan. Wel vaker na een lange tijd kijk ik uit naar het zien van mijn moeder maar zie ook op tegen wat ik aan ga treffen. De ziekte van Alzheimer is een rare, je weet echt nooit wat je aan gaat treffen bij mensen die aan de ziekte lijden. Zeker als ze in een wat verder gevorderd stadium verkeren is het nagenoeg niet meer in te schatten.

Ik had de avond er voor al een telefoontje gehad van het verpleeghuis met de vraag of ik mee wilde doen met de jaarlijkse BBQ voor bewoners en familie leden. Tijdens dat telefoontje was me ook al verteld dat mijn moeder verbazend helder was de laatste dagen. Iets wat ook de verzorging opviel. Ze heeft een paar weken geleden een verhoging van morfine pleisters gekregen omdat ze toch wel heel veel tekenen van pijn vertoonde in de morgen. Het opstaan en aankleden was een zware last voor zowel haar als de mensen die haar verzorgen. Omdat we altijd uitgegaan zijn van een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven was de verhoging vanzelfsprekend.

Het is rustig in de huiskamer bij mijn moeder en ze zit zelf in haar vaste rolstoel naar het raam gedraaid. In tegenstelling tot andere keren lag ze niet te slapen maar zat redelijk helder uit het raam te kijken. Zoals altijd kruip ik naast haar op een krukje en zeg haar gedag. Een dikke lach komt me tegemoet .. is het herkenning? Of is het gewoon een response op iemand die haar vriendelijke gedag zegt? Eigenlijk maakt het me niet uit ze lacht en dat is het allerbelangrijkste.

Ze geeft zelfs zo nu en dan een soort van antwoord op mijn vragen. Een “gaat het goed met je ma?” wordt beantwoord met een langzaam en vergezocht maar zeer duidelijk “ja hoor”. Ik praat ondertussen met wat bewoners, de verzorgers en de dochter van een andere huiskamer genoot van mijn moeder. Na een tijdje vestig ik mijn aandacht weer op haar en praat veel tegen haar.

Tegen beter weten is praat ik toch vaak over het verleden in de hoop dat er een moment is dat ze herkenning heeft. Het zijn futiele pogingen weet ik al bij het begin maar ik doe het al jaren en zal het blijven doen. Ik kwek wat tegen haar aan en ze kijkt me zo nu en dan helder en duidelijk aan. Op het moment dat ik haar bij de koosnaam noem die mijn vader altijd gebruikte kijkt ze me aan en begint te huilen.. Het huilen is niet meer zoals jij en ik huilen maar het is een oer instinct wat over neemt. Als een kind dat valt en de eerste 10 seconden geen geluid produceert maar wel het huilende gezicht heeft.

Ik knuffel haar nog maar eens een keer en geef haar lepeltjes Advocaat welke ze net hebben gekregen. Ze vind het heerlijk en haar mond gaat gretig open elke keer als ik in haar gezichtsveld laat zien dat er nog een hap beschikbaar is. Het gekke is dat een heldere dag veel meer indruk maakt dan een “vlakke” dag. Klinkt logisch maar het is niet om de voor de hand liggende reden.

Op heldere dagen kijkt ze anders en reageert ze anders. Mijn moeder was vroeger prachtig te lezen door haar gezichtsuitdrukkingen. Ik kon al van verre zien of ze iets echt meende of dat ze het wel best vond. Als ze boos op me was hoefde ik maar in haar ogen te kijken om te zien of het een “opvoedkundige” boosheid was of dat ze oprecht boos was. Zelfde ging op voor hoe ze naar mensen keek. Ze had een feilloos gevoel voor bullshit en mensen die bullshit uitstraalden. Haar ogen vertelde precies hoe ze over iemand dacht. Het waren vaak nog net geen weg rollende ogen maar ik herinner me vele keren dat ze langs iemand keek naar mij en haar ogen rolde om mij duidelijk te maken dat ze de persoon niet echt leuk vond.

Die gezichtsuitdrukkingen zijn al lang weg. De enige die er nog regelmatig zijn zijn die van paniek, frustratie, boosheid en angst. Op goede dagen heeft ze soms weer een paar van die oude blikken terug en kijkt ze me een tikkeltje uit de hoogte aan als ik haar aanspreek met “ouwe”. Alsof ze met haar ogen zegt “lul jij maar aan..” Soms kijkt ze me heel liefdevol aan en die blikken zijn fantastisch en verschrikkelijk tegelijk. Ze brengen me per direct naar de keiharde waarheid van het “missen” Ik mis die blikken.. Ik mis de vileine opmerkingen die ze kon maken, de onbetwiste mooiste schaterende bulderlach die er ter wereld was. En op dagen als dit herinnert ze me aan die tijden.. en ik mis ze.. ik mis haar.

Achteraf ben ik blij dat ik weer over de drempel ben gestapt en een tijdje met haar heb gezeten omdat ze me andermaal duidelijk maakte dat ze iets heeft betekend in haar leven.. Ze heeft mij opgevoed en geleerd te kijken naar mensen. Ze heeft me lachten en relativeren geleerd en ze heeft me geleerd met kleine dingen tevreden te zijn. Vandaag was dat voor mij een hele mooie blik en haar hand die mijne vastpakt en langzaam aait.

CameraZOOM-20130922164154656_1 CameraZOOM-20130922164106171_1 CameraZOOM-20130922161058132_1

8 thoughts on “Het gaat beter, een paradox

  1. Kijk, een moment van afstand en blijdschap aan beide zijden bij het weerzien.
    Jochie je bent een bikkel en ik ben trots op je 😉

  2. Ontroerend, en de foto’s spreken boekdelen. Je verhaal geeft herkenning, en het is ook ontzettend mooi om te lezen hoe jij de zorg voor niet alleen je moeder ziet, maar ook voor alle andere ouderen in nederland. Niet alleen in dit blog, maar ook in voorgaande. Verdrietig hoe je afscheid moet nemen van mensen met dementie/alzheimer, ook al zijn ze nog in leven, maar blij met de kleine tekenen van geluk en liefde.

    Bedankt! Je hebt mij nóg meer liefde voor mijn werk laten zien!

  3. wat herkenbaar allemaal wt mooi dat je die heldere momenten hebt gezien en ja soms wordt je even over de streep getrokken en is dat met een reden en dat is hier net zo geweest denk ik, ik zie zoveel terug zoals mijn moeder ws dank je voor het delen. xxxx

Leave a Reply to LiekeCancel reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.