Verjaardag

De klassieke verjaardag, slingers, taart, cadeaus en visite. Samen met de mensen waar je om geeft en hen die om jou geven vieren dat je verjaart.

Verjaren, een mooi woord. Het verteld je dat je het ene jaar afsluit en het volgende gaat beginnen. We meten onze termijn op deze aardkloot aan de hoeveelheid verjaringen die we doen. Sommige schrijven vele verjaringen achter hun naam en verdwijnen laat uit onze levens. Sommige doen dat gezond, sommige niet.

Ben je jong kijk je uit naar je verjaardag want je wil vooruit. Ouder worden, meer mogen en meer kunnen. Als je ouder bent kijk je er niet meer zo naar uit. Het is een jaarlijkse herinnering van onze beperkte tijd op deze aarde.

In sommige gevallen kijk je er sowieso niet naar uit. Dan is elke verjaardag slechts een herinnering aan anderen dat je er nog bent.

Vandaag verjaart mijn moeder, ze is 79 jaar oud geworden. Voor haar betekent het allemaal niets meer. Ze heeft geen weet van dag, tijd, moment of mens om haar heen. Elke minuut of seconde is een nieuwe, alsof de vorige minuut nooit geleefd is. Niet zolang geleden waren de minuten nog uren, dagen daar voor en weken daar voor.

Vieren doen we niet meer. Hoe kun je vieren dat iemand niet opgehaald wordt om verder in eeuwigheid te bestaan. Waarom zou je vieren dat er nog een jaar van angst, onbekendheid en haperende gezondheid bij is gekomen.

Ik ben toch naar haar gegaan. Heb een paar dozen chocolade opgehaald en een bosje bloemen.

Ik loop het verzorgingshuis binnen en naast de receptie zit een bewoner een beetje te zitten. Ik groet de receptioniste en de mevrouw en loop rechtsaf de gang in. Op weg naar de trap. Als ik net de hoek om ben hoor ik de mevrouw tegen de receptioniste zeggen “nou nou die heeft heel wat goed te maken, 3 dozen chocolade EN bloemen!!!”
Ik moet hardop lachen.. Dat moment in de ziekte is nog zo onschuldig. Ze weten nog veel en leven een aantal jaren terug in de tijd. Genieten nog van mooie dingen en zingen op oude muziek.
Het waren, achteraf gezien, de mooie momenten met ook mijn moeder.

Ik kus haar, feliciteer haar en geef de chocolade aan de verzorging. Deel ze maar uit aan iedereen straks. Mijn moeder trakteert.
Het bosje bloemen gaat naar haar slaapkamer en fleurt de ondanks goedbedoelde pogingen steriele slaapkamer op.

Ik geef haar lunch en praat nog wat tegen haar. Ze zit in ieder geval en dat is al een cadeautje tegenwoordig. Een flauwe vage glimlach vult haar gezicht en ze sluit haar ogen in rust en ontspanning als ik haar zachtjes op de wang aai.

Gefeliciteerd ma,… Laat het in godsnaam de laatste verjaring zijn.

Hou van je, onvoorwaardelijk…

image

image

Gefrustreerd

Ik schrijf niet zoveel meer de laatste tijd althans niet over mijn moeder. Ik weet niet meer wat te schrijven. Ze ligt ze ademt ze eet en ze drinkt… Maar dat is het dan vaak ook wel. Ze ligt steeds vaker in bed. Kost te veel moeite en pijn om haar aan te kleden en als ze dan al zit houd ze het vaak niet meer de hele dag vol.

Het wordt elke keer zinlozer voor mijn gevoel. Bijna iedereen op haar afdeling die er zat zijn overleden en “vervangen” voor nieuwe arme zielen. De interactie met haar is ook flinterdun.

Ze ligt… En ik ga elke keer weer kapot als ik bij haar ben. Over een paar dagen het trieste feit dat ze er al weer 4,5 jaar zit. 4,5 fucking jaar… Over een ruime maand kan ze 79 worden, liggend op een bed. Kijkend naar het plafond of het raam of vaak naar helemaal niets. Soms een blik als je haar naam roept. Vaak een vertrekkend gezicht als ze je ogen even vind. Soms een diepe oerkreet die daar op volgt.

Ik heb wel eens het idee dat ze me aankijkt en smeekt om er uit te mogen stappen. Vaak komt daarna weer een moment met een wat apathische blik en dan een halve grimas om vervolgens het hele riedeltje weer over te doen.

Ik ben het zo zat en dat klinkt zo egoïstisch maar ik bedoel dat ik het zat ben voor haar. En dan zegt ze weer een enkel woord als “ja” of “nee” als ik haar een vraag stel. Continue ping pongen tussen alle gevoelens die je maar bezit. Medelijden, angst voor het verliezen, frustratie, liefde, boosheid en machteloosheid… Vooral machteloosheid, ik kan er geen ene fuck aan doen… Helemaal niets.

Toekijken hoe iemand waar je stapelgek op bent weg kwijnt op een bed in een “vreemd” huis… En je kunt er niets aan doen…. Pure ongeremde heftige frustratie… gevolgd door wederom een enorme knoop in mijn maag, droge keel en natte ogen…

En daarom schrijf ik er niet zoveel over..

image

En dan?

Midden 2009, ik kom soms wel 8 keer per dag bij je langs. De thuiszorg is ingeregeld en je zit inmiddels op de hoogste indicatie. Je huis is een puinhoop van dingen door elkaar heen. Post ligt overal en het gasfornuis is afgesloten om erger te voorkomen.

Begin 2010, ze vinden je ‘s ochtends onderaan de trap. Niemand weet hoe lang je er al hebt gelegen maar aan je temperatuur te voelen is dat al even. Crisis opvang wordt per direct geregeld. We zijn er al geweest eerder, om te kijken of je daar zou passen. De realiteit haalt ons in.

Midden 2010, na aanvankelijk veel moeite pas je je aardig aan in je nieuwe huis. Crisis opvang is over gegaan in permanent verblijf. Noem het “levenslang” zo je wilt. Je loopt er nog aardig op los en we spreken met regelmaat met elkaar. Je bent verward en duidelijk niet meer de oude maar veel dingen weet je nog wel en je bulderlach horen we met regelmaat. Elke keer als je vraagt wanneer je naar huis mag breekt mijn hart.

Einde 2010, ik neem je nog wel eens mee met me. Samen in de auto, gewoon een stukje rijden. Oude muziek op de radio doet je mee zingen en met, steeds kortere, vlagen lijkt alles normaal. We drinken meerdere keren per week in de tuin of in het restaurant een bak koffie. Soms nemen we een ijsje. En hoewel je niet goed meer bent geniet je toch nog wel van de kleine dingen.

Eind 2010, je begint wat vaker te vallen. Duizeligheid en on opmerkzaamheid nemen hun plaats in je leven in.

2011, je krijgt je hand ergens tussen en je duim ligt we voor een deel af. Ik moet met je naar het ziekenhuis. Je weet niet meer goed hoe je een auto in moet stappen en ik heb de grootste moeite om je mee te krijgen naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis wordt het je allemaal te veel. Al die vreemde mensen en al dat gedoe aan je lijf. Ze besluiten gips te zetten om te voorkomen dat je aan je wond gaat rommelen.
Meerdere keren moeten we terug en telkens wordt het zwaarder. Paniek in je ogen… Paniek algemeen…

2012, je valt nu te vaak en we overwegen het te proberen met een rolator. Dat gaat in het begin best goed en we nemen met regelmaat nog een paar stappen. Helaas vergeet je de rolator overal en loop je weer zonder weg met alle nare gevolgen van dien. Je gezicht kleurt bont en blauw van het vele vallen.

Einde 2012, een stoel waar je in komt te zitten. Met een tafeltje er voor zodat je effectief soort van opgesloten zit. Lopen gaat mis en we moeten wel want anders gaat het een keer helemaal mis.

2013, het jaar dat je eigenlijk niets meer kan. Je komt niet meer uit de stoel en je ligt langer in bed. Van de bulderlach is al jaren geen sprake meer. Je kijkt om je heen en ziet niets. Je vraagt maar spreekt niet. Je huilt maar je hebt geen tranen. Uiteindelijk besluiten we om je een paar dagen per week op bed te laten. Het is allemaal te vermoeiend voor je. Drukke medebewoners kun je slecht hebben. Eten doe je maar veel te weinig. Je valt af tot een ijzingwekkende 46 kilo waar je ooit meer dan 100 was. Vel over been.. Een schaduw van jezelf.

2014, je hebt pijn en met morfine pleisters helpen ze je. Dan heb je geen pijn of in ieder geval minder. Communiceren gaat op basaal niveau en als je Ja of Nee zegt spreken we al van een heldere dag.

Je ligt in je bed en je wisselt slaap af met onrust. Ogen dicht en totale rust gevolgd door onrustig draaien en een gezicht dat vertrekt om de minuut. Soms kijk je me aan en dan zie ik je verbazing. Wie ik ben of wat ik kom doen weet je niet meer. Je weet alleen dat als ik je aanraak dat je een respons geeft. Te vaak op een manier dat ik twijfel of ik er goed aan doe. Vind je het fijn? Begin je daarom te huilen? Je was altijd een enorme knuffel en die eigenschap is overgedragen aan meerdere in mijn gezin waaronder ik zelf. Of huil je van wanhoop?

Ik moet er zelf maar inhoud aan geven. Probeer te ontcijferen wat je wil maar hoe ontcijfer je een code waar je de sleutel niet van hebt? Het is allemaal puur giswerk en het frustreert me enorm. Ik wil je helpen.. Laten voelen dat je niet alleen bent. Dat de mensen die dagelijks voor je zorgen gek op je zijn omdat je zachte karakter van vroeger nog steeds in je huist.

Ik voel me machteloos.. Verdrietig en boos.

En dan sluit je je ogen weer.. Even rust voor je. Ik hoop dat je nog kan dromen en dat in je dromen iedereen die van je houd aanwezig is. Ik hoop dat je lang gaat dromen…

image